ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပိတ်ဆို့ခံထားရသည့် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းဒေသခံတို့ စားဝတ်နေရေးအခက်အခဲ စကားသံများ။

မြန်မာ – တရုတ်နယ်စပ်တလျှောက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များကို နိုဝင်ဘာလပထမပတ်မှစတင်ပြီး စစ်ခေါင်းဆောင်ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က နယ်စပ်ဂိတ် အပြည့်အဝစီမံခန့်ခွဲရန်ပြောဆိုပြီးနောက် တရုတ်နိုင်ငံဘက်က ၎င်းကုန်သွယ်ရေးဂိတ်များကို အကန့်အသတ်မရှိ ပိတ်ထားခဲ့တာကြောင့် သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်းဒေသခံများ စားဝတ်နေရေးအခက်အခဲ ကြုံတွေ့နေကြရသည်။

ယင်းအပြင် သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းမှတဆင့် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းသို့တင်ပို့မည့် အဓိကကုန်ပစ္စည်းဖြစ်သည့် ဆန်၊ စက်သုံးဆီ၊ စားသောက်ကုန်အခြောက်အခြမ်းနှင့် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို မိုင်းကိုင်စစ်ကောင်စီတပ်ဂိတ်စခန်းမှ ပိတ်ဆို့တားမြစ်ထားသည်။

ထိုသို့သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းအတွင်းသို့ ကုန်သွယ်စီးဆင်းမှုမရနိုင်အောင် စစ်ကောင်စီက အဘက်ဘက်ကနေ ပိတ်ဆို့ထားမှုကြောင့် ကုန်စျေးနှုန်းများလည်း မြင့်တက်လျက်ရှိပြီး စစ်ရေးထပ်မံပြင်းထန်လာမည်ကို ဒေသခံပြည်သူများက စိုးရိမ်နေကြသည်။

တဖက်တွင်လည်း ဒေသခံလူငယ်များသည် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း မရှိတာကြောင့် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းများ၌ ရွေ့ပြောင်းလုပ်ကိုင်နေကြသည်။ လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲပဋိပက္ခသာမက ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပိတ်ဆို့ခံထားရတာ ကြောင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေသော အခက်အခဲများနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရှမ်းမြောက်ဒေသခံတချို့၏ စကားသံတို့ကို စုစည်းဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

ဦးစိုင်း (မူဆယ်မြို့ဒေသခံ)

အောက်တိုဘာလ နောက်ဆုံးပတ်ကနေစပြီးတော့ အခုထက်ထိ တရုတ်ကပိတ်လိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့် ကျနော်တို့ တပိုင်တနိုင်လုပ်နေတဲ့လုပ်ငန်းတွေ ရပ်သွားတယ်။ အဓိက စားသုံးဆီနဲ့ ဓာတ်ဆီတွေဆို လုံးဝ ထုတ်မပေးတော့ဘူး။ လယ်ထွန်စက်ကအစ ထုတ်မပေးတော့လို့ ဈေးတွေအကုန်တက်လာတယ်။ သူတို့ ရည်မှန်းထားတာက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေကို အထောက်အပံ့ မပြုလုပ်စေဖို့အတွက် ဟန့်တားတဲ့ သဘော။ ဒါပေမယ့် ခုလိုလုပ်လိုက်တာက ကျနော်တို့ပြည်သူကိုပဲ ထိခိုက်တယ်။ သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း အများစုကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေက တော်တော်များများသိမ်းပိုက်ထားတာ ဒီမူဆယ်မြို့ပဲ ကျန်နေတယ်။ အဲ့တာကြောင့် တရုတ်က ခုလိုလုပ်တဲ့အပေါ် အားလုံးကိုပြန်လည်စစ်ဆေးပြီး လုပ်ဆောင် စေချင်တယ်။

မူဆယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ဖို့ကတော့ နည်းတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တရုတ်နဲ့လည်း ကပ်ရပ်ဆိုတော့ စိုးရိမ်စရာက အရမ်းမရှိဘူး။ တရုတ်ဘက်ကလည်း တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်တွေ မဝင်ဖို့ အစကတည်းက ပြောထားတာရှိတယ်။ ဒါကြောင့် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားဖို့ကနည်းတယ်။ ဒါပေမယ့် သတင်းတွေကိုတော့ အမြဲတမ်း နားစွင့်ထားနေရတယ်၊ တခုခုဆိုရင် အဆင်သင့်ဖြစ်အောင်။ တရုတ်တွေ ခုလိုပိတ်နေမဲ့အစား မူဆယ်ကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေ လာသိမ်းရင်တောင် ကောင်းနေဦးမယ်ပေါ့။ အခုလည်း ရေသုံးစွဲမှုကိစ္စ အရင်က တုန်ခမ်ကနေလာတဲ့ရေကို သုံးတယ်။ အခု ရေပိုက်တွေက နမ့်ခုန်နဲ့တုန်ခမ်ကြား ပိုက်လိုင်းတွေ ပျက်သွားတယ်။ တမြို့လုံးအတွက် ရေတွေပျက်ကုန်ပြီး ဒုက္ခရောက်ကြတယ်။ အဲ့တာကို ဘယ်အဖွဲ့မှ ဘယ်စည်ပင်မှလည်း မဖြေရှင်းပေးဘူး။ ဖြစ်နိုင်ရင် နယ်စပ်ဂိတ်တွေ ပြန်လည်ဖွင့်ပေးစေချင်တယ်။

နန်းလုံရီ (နမ့်ခမ်းမြို့ဒေသခံ)

လာမယ့်နှစ်တောင် ပြောင်းသီးနှံတွေ စိုက်လို့မရလောက်တော့ဘူး။ ဘာလို့ဆို မနှစ်က စပါးတွေတောင် ရောင်းမထွက်သေးဘူး ဒီနှစ်စပါးနဲ့လည်း ဒီတိုင်းပဲရှိသေးတယ်။ တရုတ်တွေ ဂိတ်ပိတ်လိုက်တာ ကျမတို့ ပြည်သူတွေကိုပဲ ထိခိုက်တယ်။ ဒီလိုပိတ်ထားတာကြာရင် အဆင်မပြေတာ ပိုများလာတယ်။ ဆေးဝါးတွေကအစ စိတ်ပူရတော့မယ်။ အခုတောင် ရှိတာလေးနဲ့စုဆောင်းထားရတယ်။ နမ့်ခမ်းမှာက အရင်ကလည်း တိုက်ပွဲ ဖြစ်ထားတော့ ထပ်ပြီးပြန်ဖြစ်မှာကို ကြောက်နေရတယ်။ စစ်တပ်တွေကလည်း အခွန်တွေ အရမ်းကောက်တယ်။ သူတို့အချင်းချင်း ပြန်ညှိနှိုင်းစေချင်တယ်။ ဒီလိုလုပ်ခြင်းဟာ ပြည်သူတွေအပေါ် ဘာသက်ရောက်မှုမှ မရှိဘူးဆိုတာ သိစေချင်တယ်။

စိုင်းအောင်ခမ်း (နောင်ချိုဒေသခံ စစ်ဘေးရှောင်တစ်ဦး)

နောင်ချိုမြို့ကိုဝင်တဲ့ကုန်တွေက မန္တလေးဘက်နဲ့ ထိုင်းဘက်ကလာတာများတယ်။ တိုက်ပွဲစဖြစ်ကတည်းက ကုန်ဈေးနှုန်းတွေတက်တယ်။ အခုတော့ ပိုဆိုးလာတာပေါ့။ စစ်ကောင်စီက နေ့တိုင်းလိုလို လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးလာ ကြဲတော့ တစ်မြို့လုံးကရှောင်ကုန်တယ်။ အနီးမှာရှိတဲ့ကျေးရွာတွေမှာပဲ အဆင်ပြေအောင် နေနေရတယ်။ တတ်နိုင်သလောက်လေးနဲ့ ခေါက်ဆွဲဆိုင်ဖွင့်ထားတယ်၊ မငတ်သွားအောင်ပေါ့။ ကလေးတွေ ပညာရေးဆိုလည်း ဆုံးရှုံးရတယ်။ ပညာသင်ရမယ့်အရွယ်မှာ မသင်ရပဲစစ်ရှောင်ရတယ်။ လက်နက်ကြီးသံ၊ လေယာဉ်ဗုံးကြဲသံတွေ နေ့တိုင်းကြားနေရတော့ စိတ်ဒဏ်ရာတွေ ထိခိုက်တဲ့ကလေးတွေလည်း ရှိလာကြတယ်။ အသံကျယ်တာ တစ်ခုခု ကြားရင်တောင် ဗုံးလာကြဲတယ်ဆိုပြီး ပြေးပြေးလာကြတယ်။ ရှောင်ရမယ့်နေရာလည်း မရှိတော့ဘူး။

စစ်ကောင်စီတော့ သူတို့လက်လွတ်လိုက်ရတဲ့ နယ်မြေတွေကို စစ်ကြောင်းပြန်ထိုးနေမှာပဲ။ မရရအောင် ပြန်ယူချင် ကြတာပဲလေ။ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းက ဘယ်လိုတွေပဲလုပ်လုပ် ဘယ်လိုတွေပဲတိုက်တိုက် မြေပြင်မှာ တကယ် နစ်နာတာ ကျွန်တော်တို့ပြည်သူတွေပဲဆိုတာကို သိစေချင်တယ်။ အခုဆိုရင် လေယာဉ်သံကြားရင် ကြိုတင် ရှောင်ထားရတာရှိတယ်။ အသံငြိမ်သွားရင် ပြန်သွားတယ်။ သူများရွာမှာ သွားခိုနေရတော့ ကိုယ့်အိမ်မှာနေရသလို တော့ ဘယ်အဆင်ပြေမှာလဲ။ တဲထိုးပြီးနေရတာ တကယ်မလွယ်ဘူး။ ဒီစစ်ကြီးဘယ်တော့ ငြိမ်းသွားမလဲဆိုတာ ကျွန်တော် အမြဲတမ်းတွေးမိတယ်၊ ခုက ပိုပိုဆိုးလာတာပဲရှိတော့တယ်။

စိုင်းဟန်လူ (တန့်ယန်းဒေသခံ)

တန့်ယန်းမှာတော့ တရုတ်ဘက်ကလာတဲ့ ပစ္စည်းတွေပိုများတယ်။ တရုတ်ဘက်တင် မကဘူး၊ တခြား တောင်ကြီး မန္တလေးဘက်ကလည်း လာတာရှိတယ်။ တရုတ်ကပိတ်လိုက်တော့ ကျနော်တို့ကို အရမ်းကြီး ထိခိုက်နစ်နာ စေတယ်။ ကုန်ဈေးနှုန်းတော့ သူများထက် ၂ ဆလောက်ကို တက်တယ်၊ တော်တော်ကို ဈေးတက်တယ်။ ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီတန့်ယန်းဘက်မှာ လူငယ်ပိုင်းတော်တော်များများ ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းကို ပြန်လုပ်ကြတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့်လည်း ကုန်ဈေးနှုန်းကလိုက်ပြီး တော်တော်ဈေးတက်လာတယ်။ ကျားဖြန့်လုပ်ကြတော့ အလုပ်တော့ မရှားဘူး၊ ဝမ်းစာအတွက်လည်း အရမ်းကြီး စိတ်ပူရမယ့်ထဲတော့မရှိဘူး။

ဒေါ်မြမြချို (လားရှိုးမြို့ဒေသခံ)

လက်ရှိလားရှိုးမှာတော့ အကုန်လုံးကစစ်ရှောင်နေကြတယ်။ ဒီတရုတ်နယ်စပ်ပိတ်လိုက်တာက ကျမတို့ စစ်ရှောင်အပေါ် ထိခိုက်နစ်နာမှုတော့ တိုက်ရိုက်မရှိသေးဘူးလို့ ပြောရမလား။ ကုန်သည်တွေအတွက်တော့ ထိခိုက်တာတွေ ရှိလာတယ်။ တရုတ်မှာ ကျားဖြန့်အလုပ်လုပ်နေတဲ့သူအတွက်တော့ အလုပ်အခွင့်အလမ်းတွေ မရှိတော့တဲ့အတွက်ကြောင့် ဝင်ငွေနည်းပါးသွားတာတွေရှိတယ်။ လားရှိုးမှာ မပျက်စီးသေးတဲ့အိမ်တွေဆိုရင် အစောင့်တစ်ယောက်တော့ ချန်ထားကြတယ်။ ပြင်ဆင်ထားတာတော့ မြေအောက်လှိုဏ်ဂူတွေ၊ ကတုတ်ကျင်းနဲ့ တွင်းတွေ တူးထားတယ်။ စစ်တပ်က ဗုံးလာကြဲရင် ဝင်ပုန်းလို့ရအောင်တော့ ပြင်ဆင်ထားပါတယ်။

စစ်တပ်က မြောက်ပိုင်းတကြောလုံးကို လိုက်ပြီးဗုံးကြဲချနေတာ၊ သူတို့နိုင်စရာဆိုလို့ လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲတာပဲ ရှိတယ်။ ကျမတို့ပြည်သူကတော့ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ တုံ့ပြန်နိုင်မှာတော့ မဟုတ်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် အမှန်တရားဘက် ကနေပဲနေသွားမယ်။ အခုဆိုရင် ကလေးတွေအတွက် ပညာသင်ယူခွင့် အခွင့်အလမ်းတွေလည်းမရှိတော့ဘူး။ စစ်ရှောင်လိုက်ရတော့ ကျောင်းမတက်ရတော့ဘူး။ ရောက်တဲ့နေရာမှာ ကျောင်းပြန်ထားရင်လည်း ကျောင်းက လက်မခံတ ရှိတယ်။ ခပ်များများ လူငယ် ( ၅၀) ရာခိုင်နှုန်းလောက်ဆိုရင် ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းကိုပဲ ပြန်လုပ်နေ ကြတယ်။ တခြားရွေးချယ်စရာလမ်းတွေ မရှိကြတော့လို့။ အခုတော့ အကုန်လုံးနီးပါး ကျပ်တည်းလာနေတယ်။

သျှမ်းသံတော်ဆင့် ပေးပို့သည်။