မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်အာဏာသိမ်းခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ မေလထိ စစ်ကောင်စီကျူးလွန်ခဲ့သည့် ပဋိပက္ခဆက်နွယ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဉ်ပေါင်း ၉၁၈ ခုအထိရှိနေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ် (WLB) က ထုတ်ပြန်သည့်စာရင်းအရ သိရသည်။
ယင်းတို့ထဲတွင် ကရင်နီ (ကယား) ၃၆၅ ခု၊ စစ်ကိုင်း ၃၄၉ ခု၊ ရှမ်း ၁၀၂ ခု၊ ကချင် ၄၀ ခု၊ တနင်္သာရီ ၂၇ ခု၊ ချင်း ၂၃ ခု၊ ရန်ကုန် ၆ ခု၊ ကရင် ၃ ခု၊ ရခိုင် ၃ ခု၊ နေပြည်တော် ၂ ခု၊ မန္တလေး ၁ ခုနှင့် မကွေးတွင် ၁ ခုတို့ဖြစ်ကြသည်ဟု WLB က ပြောသည်။
လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဉ်များကို ကရင်နီတွင် အများဆုံးတွေ့ရပြီး ဒုတိယအများဆုံးမှာ စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင်ဖြစ်သည်။
ယခုအချက်အလက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသမီးများအဖွဲ့ချုပ်က ပြုစုထားသည့် အချက်အလက်များသာဖြစ်ပြီး မြေပြင်တွင် ယခုထက်ပိုများနိုင်ပါသည်။
“လုံခြုံတဲ့နေရာဆိုတာက အမျိုးသမီးတွေအတွက် ရှာမရတဲ့စိန်ခေါ်မှုကြီးဖြစ်တယ်။ လုံခြုံတဲ့နေရာလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့အိမ်ထဲအထိ အဓမ္မပြုကျင့် သတ်ဖြတ်ခံရတဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေလည်း အများကြီးရှိတယ်” ဟု တအာင်းအမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းမှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး လွေးပကျိုဝ်ဇားက ပြောသည်။
အကြမ်းဖက်မှုပုံစံများမှာ မုဒိမ်းမှု၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိပါးနှောင့်ယှက်မှု၊ ပြည့်တန်ဆာအဖြစ် ရောင်းစားခံရမှုများပါဝင်ပြီး အမျိုးသမီး၊ ကလေးငယ်၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများအပြင် လိင်စိတ်ခံယူမှုကွဲပြားသူများလည်း ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။
စစ်ရေးပဋိပက္ခများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှ အမျိုးသမီးများမှာ နေရာတိုင်းတွင် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်ခံရမှုများ ကြုံတွေ့နေရသဖြင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မလုံခြုံမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်ဟု အမျိုးသမီးအရေး လှုပ်ရှားသူများက ပြောသည်။
“ကျမတို့ဒေသမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေအနေနဲ့ စစ်ပွဲဒဏ်ကို ပြေးရင်း၊ ရှောင်ရင်းကနေလည်း အကြမ်းဖက်မှုဒဏ်ကို ထပ်ဆင့် အဆပေါင်းများစွာ ခံနေကြရတာတွေရှိတယ်” ဟု လွေးပကျိုဝ်ဇားက ပြောသည်။
ပဋိပက္ခနှင့်ဆက်နွယ်သည့် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်ခံရသူများအနေဖြင့် ကျူးလွန်သူများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှုတို့ကြောင့် တိုင်ကြားနိုင်သည့် အခြေအနေမရှိကြောင်း ဖြစ်နေရကြရသည်။
တဖက်တွင်လည်း အမျိုးသမီးအဖွဲ့များအနေဖြင့် ကူညီပေးရေးအပိုင်းတွင် စစ်ရေးပဋိပက္ခများကြား စိန်ခေါ်မှုကို ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု WLB ၏ စည်းရုံးရေးနှင့် နိုင်ငံရေးရှေ့ဆောင်ကိုယ်စားလှယ် နော်ဆဲဆဲက ပြောသည်။
“ဘာယန္တရားမှလည်း မရှိတဲ့အခါကြတော့ စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေ ဆက်ဖြစ်နေသရွေ့ ဒီလိုအခြေအနေတွေက ပိုဆိုးလာသလို လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဝန်ဆောင်မှုတွေပေးဖို့အတွက် ကျမတို့ အနေနဲ့က စိန်ခေါ်မှုတွေ တွေ့ရတယ်” ဟု နော်ဆဲဆဲက ပြောသည်။
အမျိုးသမီးများ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေးအတွက် တရားမျှတမှုပေးနိုင်မည့် တရားစွဲဆို တိုင်ကြားမှုယန္တရားများ ဖန်တီးရန်လိုအပ်နေသည်။
တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များအနေဖြင့်လည်း ထိန်းချုပ်ဒေသများတွင် အကြမ်းဖက်မှုအခြေအနေများအား တာဝန်ယူဖြေရှင်းရန်လိုအပ်ကြောင်း အမျိုးသမီးရေး လှုပ်ရှားသူများက တိုက်တွန်းကြသည်။
အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း အမျိုးသမီးများအား လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုကျူးလွန်ကာ စစ်လက်နက်သဖွယ် အသုံးချနေကြောင်းလည်း အမျိုးသမီးအရေးလှုပ်ရှားသူများက ပြောသည်။
တရုတ်နှင့် အချို့နိုင်ငံများ၏ ကျောထောက်နောက်ခံပြုမှုများကလည်း စစ်ကောင်စီက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို ပိုမိုလုပ်လာနိုင်၍ နိုင်ငံတကာအနေဖြင့် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုကို ပိုမိုလုပ်သင့်ကြောင်း အမျိုးသမီးအရေးလှုပ်ရှားသူများက တိုက်တွန်းထားကြသည်။
အောင်ထိန် (DMG) ပေးပို့သည်။